Εννέα και σήμερα μείνανε!

Η οικογένειά μου έχει πάνω από μισόν αιώνα να βρεθεί στα χώματα της Ιωνίας. Η γιαγιά μου έφυγε από εκεί 16 χρονών κοριτσάκι, στην καταστροφή της Σμύρνης το 1922, και επέστρεψε μόνο μια φορά, το '50, για λίγες μέρες. Κι όμως, δεν είχαν φύγει όλοι από εκεί,- γι' αυτό άλλωστε έκανε την επίσκεψη και η γιαγιά μου- και δεν είναι ακριβές ότι η οικογένειά μου έχει πάνω από μισόν αιώνα να βρεθεί στα χώματα της Ιωνίας. Θα σας πω, λοιπόν, την ιστορία σήμερα:
Αύγουστος του 1922, Σεπτέμβρης με το καινούργιο ημερολόγιο, και η Σμύρνη καίγεται. Η Βασιλεία έχει μαζί της τα αδέλφια της και τα έχει φέρει από το Αϊντίνι: τη Βγένα, τη Στάσα, τον Σάββα. Είναι η μεγαλύτερη, μόλις 16 χρονών όπως είπαμε, και η αρχηγός της οικογένειας, καθώς έχουν μείνει πεντάρφανα. Στην κόλαση των ημερών, που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος, το σπάσιμο του μετώπου, η ήττα, έχει χάσει την 12 χρονη Ελένη. Πού; Πώς; Κανείς δεν ξέρει. Στο Αϊντίνι; Στον δρόμο; (110 χιλιόμετρα χωρίζουν τις δύο πόλεις και τα διέσχισαν με τα πόδια) Στην προκυμαία όπου κατά το περιβόητο βιβλίο σημειώθηκε ο «συνωστισμός»;
Εκείνη ήξερε, αλλά δεν έλεγε. Κι αν έλεγε, ήμουν πολύ μικρή για να το ακούσω και να το εντυπώσω. Γεγονός είναι πως ποτέ δεν ξέχασε. Κάθε φορά που ερχόταν αθλητική ομάδα στην Αθήνα, όπου είχε καταφύγει με δύο από τα τρία αδέρφια (η Βγένα είχε βρεθεί στην Καβάλα όπου και έμεινε) η γιαγιά Βασιλεία πήγαινε και ρωτούσε τους αθλητές: «δε μου λες παιδί μου, μήπως έχεις δει μια σαν εμένα με μια ελιά στο μάγουλο;»
Οι δικοί της την κορόιδευαν επειδή ούτε καν ο Ερυθρός Σταυρός είχε καταφέρει να της βρει την χαμένη Ελένη. Κι όμως, ένας νεαρός της είπε: «Εγώ θεία έχω δει μια σαν εσένα με μια ελιά στο μάγουλο». Ηταν πράγματι η αδερφή της, την οποία πήγε και συνάντησε. Την είχε σώσει ο Εκρέμ, που την ήξερε, την έκρυψε και μόλις μεγάλωσε λίγο, παντρεύτηκαν.
Φυσικά, από Ελένη είχε γίνει Χαριγιέ. Είχε ασπαστεί το Ισλάμ. Είχε τουρκέψει. Και, είχε κάνει οικογένεια. Ούτε συζήτηση ν' αφήσει τα παιδιά της και να πάει σε μια πατρίδα την οποία δεν είχε γνωρίσει ποτέ. Ετσι, ένας κλάδος της οικογένειας αναπτύχθηκε στο Αϊντίνι.
Η Χαριγιέ- Ελένη έκανε τρεις κόρες κι ένα γιο. Η Σααντέτ, μια από τις κόρες, έκανε μια κόρη και ένα γιο, τον Ισμαήλ με τον οποίο αλληλογραφούσαμε από παιδιά. Εκείνος έχει σήμερα τρεις κόρες και μια εγγονή από τη δεύτερη. Και... πάω να τους δω!
Για όποιον δεν έχει μεγαλώσει με το όραμα της Ιωνίας, ίσως όλα αυτά να φαντάζουν μελό. Ισως πάλι κάποιοι να λένε: έχει συγγενείς Τούρκους και συγκινείται;
Ναι. Πιστεύω ότι οι δεσμοί αίματος δεν σε χωρίζουν, έτσι κι αλλιώς. Σε ενώνουν. Και μη γελάσετε: ο Ισμαήλ, που έχει μεγαλώσει τόσο μακριά από μένα, και ερήμην μου, έχει πολλές απόψεις πιο κοντινές μου από τον πρώτο μου ξάδερφο, με τον οποίο μεγαλώσαμε μαζί.
Επίσης πιστεύω ότι ήρθε η ώρα να ζήσουμε ειρηνικά. Χωρίς να κρύβουμε το παρελθόν σαν τα σκουπίδια κάτω από το χαλί. Χωρίς προσπάθειες να εξισορροπήσουμε και να μοιράσουμε στη μέση το αίμα, τους νεκρούς, τον πόνο, το δάκρυ. Η προσέγγιση δεν θα γίνει με το να ξεχνάμε. Θα γίνει με το να γνωρίζουμε, αλλά να προσπαθούμε να συνεχίσουμε την επαφή ώστε κάποτε να βάλουμε στην άκρη όσα μας χωρίζουν και να βρούμε όσα μας ενώνουν.
Φεύγω, λοιπόν, στις 10 του μηνός για Σμύρνη. Μόνο αυτό σας λέω. Εννέα και σήμερα μείνανε!